کاخ موزه‌ی سبز
در ضلع شمال غربی مجموعه سعدآباد تهران موزه‌ای به نام کاخ سبز قرار دارد. کاخ شهوند که اکنون کاخ موزه‌ی سبز نامیده می‌شود، بی‌گمان یکی از زیباترین کاخ‌های موجود در کشور است که محل زندگی رضاشاه پهلوی بوده و در سال ۱۳۰۷ خورشیدی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
بخش اول شامل : پله ورودی، اتاق انتظار، اتاق کار، تالار آیینه، اتاق غذاخوری خصوصی و اتاق خواب است.
بخش دوم، زیرزمین که در سالهای 1352-1350 به دستور محمدرضا پهلوی برای پذیرایی از مهمانان خارجی به بخش اول افزوده شد که شامل : اتاق پذیرایی دو اتاق خواب و اتاق غذاخوری است.
در این کاخ انواع هنرهای ایرانی شامل آیینه کاری، گچبری، حجاری، تذهیب، خاتم کاری و ... بکار رفته است.
آثار هنری و اشیای تاریخی موجود در کاخ موزه‌ی سبز
فرش تالار آیینه کاخ موزه‌ی سبز
از نمونه‌های شاهکار فرش اثر استاد عبدالمحمد عمواغلی، فرشی ۷۰ متری ۱۲۰ رج در تالار آیینه است که طرح زیبای آن گلدانی است که دسته گل مجللی در آن قرار دارد که به دستور رضاخان بافته شده و در بالای آن کتیبه‌ای به این شرح قرار دارد:
« حسب الامر مبارک بندکان اعلیحضرت همایونی رضاشاه پهلوی شاهنشاه ایران» و تاریخ آن ۱۱ آذرماه ۱۳۰۷ است.
قسمت‌هایی از این فرش توسط یکی از استادان مجرب جناب آقای جلیل جداری در سال ۱۳۷۱-۱۳۷۳ مرمت شده است.
گلدان‌های تزئینی از سنگ مرمر
نمونه گلدان‌های تزئینی از سنگ مرمر با تزئینات برنزی که در کاخ موزه‌ی سبز، اقامتگاه پهلوی اول نگهداری می‌شود، نمونه‌ی بارزی از زیبایی هنر دوران لویی شانزدهم است. بیشتر مبلمان و تزئینات موجود در کاخ سبز متعلق به دوران پهلوی دوم توسط فرح دیبا از حراجی‌ها و گالری‌های فروش عتیقه خریداری شده است. این آثار نشان و یا امضاء ندارند و نام هنرمند آنها معلوم نیست.
ابزار مرصع‌کاری شده با سنگ یشم
در کاخ موزه‌ی سبز نمونه‌های زیبایی از مرصع‌کاری روی سنگ یشم موجود است که به غایت زیبا و در نهایت استادی، به دستور پهلوی اول (رضاشاه) برای استفاده روی میز کار ساخته شده‌اند که نگاه هر بیننده را مجذوب خود می‌سازد. این مجموعه که شامل جای کاغذ، جای دوات، مُهر، شمعدان، قلمدان، پاکت بازکن و... است از سنگ یشم زمردین ساخته شده و با جواهراتی نظیر یاقوت قرمز، الماس و... مرصع‌کاری شده است.
مرصع‌کاری یکی از شاخه‌های صنایع دستی سنگی است. مرصع به معنی هر آن چیزی است که با جواهر تزئین شده باشد. هنر مرصع‌کاری عبارت است از نشاندن جواهر (سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی) روی ظروف، زیورآلات و اشیاء تزئینی دیگر.
معماری
کاخ سبز زیربنایی در حدود 1203 متر مربع دارد و یکی از ویژگی های قابل توجه این بنا حفظ جلا و زیبایی آن در طول سال هاست. در مصالح این کاخ از سرب استفاده شده است تا از خرد شدن سنگ ها به علت سرد و گرم شدن هوا جلوگیری شود.
این کاخ دو بخش را در خود جای داده است:
بخش اول شامل پله ورودی، اتاق انتظار، اتاق کار، تالار آیینه، اتاق غذاخوری خصوصی و اتاق خواب
بخش دوم، زیرزمینی که در سال های 1352-1350 به دستور محمدرضا پهلوی به بنا افزوده شد تا محلی برای پذیرایی از مهمانان خارجی باشد. اتاق پذیرایی، دو اتاق خواب و اتاق غذاخوری قسمت های مختلف این زیرزمین هستند.
در ادامه بخش های مختلف این ساختمان را از نظر می گذرانیم و با آنها آشنا می شویم.
